Rejestracja do VAT w Wielkiej Brytanii to ważny krok dla każdego przedsiębiorcy, którego obroty przekraczają obowiązujący próg lub decyduje się na wcześniejszą dobrowolną rejestrację. Ale co dalej? Samo rozliczanie VAT-u może przebiegać na kilka różnych sposobów – w zależności od rodzaju działalności, wielkości firmy oraz preferencji dotyczących płynności finansowej i prostoty księgowości. W tym artykule przybliżymy różne rodzaje rozliczeń VAT w Wielkiej Brytanii dostępne dla firm działających na terenie UK, aby prawidłowo wypełniać obowiązki podatkowe i uniknąć niepotrzebnych problemów z urzędem skarbowym.
Dowiedz się, który schemat będzie najlepszy dla Twojej działalności.
Rodzaje rozliczeń VAT w Wielkiej Brytanii
W Wielkiej Brytanii istnieje kilka form rozliczania VAT, które mogą być dopasowane do specyfiki działalności firmy. Najpopularniejsze to: standardowy VAT, VAT dla małych firm (tzw. Flat Rate Scheme) oraz VAT od importu i eksportu. Każdy z tych rodzajów ma swoje zasady ewidencji, częstotliwość składania deklaracji oraz sposób naliczania podatku. Wybór odpowiedniego rodzaju rozliczenia może znacząco wpłynąć na płynność finansową przedsiębiorstwa i łatwość prowadzenia księgowości.
Standardowe rozliczenie VAT (Standard VAT Accounting)
To najczęściej stosowany model rozliczania VAT. Polega na:
- Rejestrowaniu VAT od wszystkich transakcji sprzedaży i zakupu.
- Rozliczaniu VAT w oparciu o datę wystawienia faktury (tzw. tax point).
Zalety: ✅ Możliwość szybszego odzyskania VAT od zakupów.
Wady: ❌ Konieczność zapłaty VAT do HMRC nawet bez otrzymanej zapłaty od klienta, co może negatywnie wpływać na płynność finansową.
Flat Rate Scheme – uproszczony ryczałt
Przeznaczony dla małych firm o rocznych obrotach nieprzekraczających £150 000 (bez VAT). W tym modelu VAT oblicza się jako stały procent od całkowitego obrotu, zależnie od branży.
Zalety:
✅ Prostota rozliczeń, mniej formalności.
✅ Możliwość „zatrzymania” części różnicy pomiędzy VAT sprzedażowym a płaconym ryczałtem.
Wady:
❌ Brak możliwości odliczenia VAT od większości zakupów (wyjątek: aktywa powyżej £2 000).
Cash Accounting Scheme – rozliczenie kasowe
Tu VAT naliczany jest w momencie faktycznej zapłaty, a nie wystawienia faktury. Zatem płacisz VAT do HMRC dopiero, gdy klient zapłaci Tobie.
Zalety:
✅ Lepsza kontrola nad przepływem gotówki.
Wady:
❌ Tylko dla firm z obrotem ≤£1,35 mln (limit pozostania w schemacie: £1,6 mln).
Annual Accounting Scheme – rozliczenie roczne
Zamiast kwartalnych deklaracji, firma wpłaca miesięczne lub kwartalne zaliczki i składa jedną roczną deklarację VAT.
Zalety:
✅ Mniej formalności – tylko jedna deklaracja rocznie.
Wady:
❌ Odzyskanie VAT możliwe tylko przy rocznym rozliczeniu.
VAT Retail Schemes – dla handlu detalicznego
Przeznaczone dla sprzedawców detalicznych. Uproszczają sposób obliczania VAT, np. poprzez stosowanie uśrednionych stawek na podstawie całkowitej sprzedaży.
Przykłady:
- Point-of-Sale Scheme
- Apportionment Scheme
Zalety:
✅ Mniej szczegółowego księgowania.
Wady:
❌ Konieczność dostosowania do konkretnych zasad schematu.
Margin Scheme – VAT tylko od marży
Dotyczy sprzedaży używanych towarów, dzieł sztuki, antyków. VAT płacony jest tylko od marży, czyli różnicy między ceną zakupu a sprzedaży.
Zalety:
✅ Korzystny w handlu przedmiotami z drugiej ręki.
Wymaga:
📑 Starannej dokumentacji zakupów i sprzedaży.
Stawki VAT niezależnie od rodzaju rozliczeń
Niezależnie od tego, który rodzaj rozliczenia VAT wybierze firma – standardowy VAT, Flat Rate Scheme czy VAT dla małych firm – obowiązują te same stawki podatku. W Wielkiej Brytanii wyróżnia się trzy podstawowe stawki VAT: standardową 20%, obniżoną 5% oraz stawkę 0% dla wybranych produktów i usług, takich jak żywność, książki czy ubrania dziecięce. Oznacza to, że rodzaj rozliczenia wpływa przede wszystkim na sposób ewidencji i raportowania podatku, ale nie zmienia wysokości samego VAT-u, który należy naliczyć na fakturach i w deklaracjach podatkowych.
Podsumowanie
Wybór odpowiedniego schematu VAT może znacząco ułatwić zarządzanie finansami Twojej firmy i zoptymalizować przepływy pieniężne. Warto przeanalizować swój model biznesowy, poziom obrotów oraz częstotliwość fakturowania, aby dobrać rozwiązanie dopasowane do potrzeb.
Porównanie najważniejszych cech (tabela)
Schemat | VAT wg | Limit obrotów | Odliczenie VAT | Częstotliwość deklaracji |
Standard | Data faktury | Brak limitu | ✅ Tak | Co kwartał |
Flat Rate | % od obrotu | ≤ £150 000 | ❌ Nie (z wyjątkami) | Co kwartał |
Cash Accounting | Data zapłaty | ≤ £1,35 mln | ✅ Po zapłacie | Co kwartał |
Annual Accounting | Zaliczki + 1 deklaracja | ≤ £1,35 mln | ✅ Raz w roku | Raz w roku |
Retail Schemes | Specjalne zasady | Zależnie od branży | 🔄 Różnie | Co kwartał |
Margin Scheme | Tylko od marży | Brak limitu | 🔄 Różnie | Co kwartał |
Potrzebujesz pomocy z rozliczeniami VAT?
Jeśli prowadzisz firmę w UK i nie jesteś pewien, który schemat rozliczeń VAT będzie dla Ciebie najlepszy – skontaktuj się z doradcą podatkowym lub księgowym specjalizującym się w brytyjskim prawie podatkowym. Możesz też napisać do nas – chętnie pomożemy Ci dobrać najlepsze rozwiązanie dla Twojego biznesu.
Zadbaj o finanse swojej firmy – zacznij od właściwego schematu VAT!

Z wykształcenia księgowy, w Oak & Berry zajmuje się obsługą spraw klientów - rejestracją spółek Ltd, uzyskiwaniem licencji, kontaktami z urzędami i partnerami w Anglii oraz zespołem księgowych. Do swoich zadań podchodzi z pełnym zaangażowaniem, rzetelnie i terminowo. W wolnym czasie pasjonat podróży, najczęściej możecie go spotkać na alpejskich stokach jeżdżącego na snowboardzie.